Anders dan anders! Lost in translation?

Letterlijke vertalingen zijn uit den boze. Ze klinken lelijk, en hebben geen echte betekenis in de doeltaal. Het wordt vaak gezegd, en er zit veel waarheid in. Vertalen is iets anders dan woordjes opzoeken in een woordenboek. Er worden zogenaamde culturele equivalenten gebruikt. Dat betekent dat de woorden van de brontaal niet in die van de doeltaal worden omgezet. Dat betekent ook dat je voorzichtig moet zijn met het trekken van conclusies aan de hand van een vertaling.

Een leuk voorbeeld is het Japanse 茹蛸になった人 (Yudedako ni natta hito). Dit wordt gewoonlijk vertaald door "iemand die zo rood is als een kreeft". Je zou daar kunnen uit afleiden dat 茹蛸 kreeft betekent, maar zo werkt het niet. Het betekent namelijk octopus. De letterlijke vertaling van yudedako ni natta hito is "iemand die zo rood is als een gekookte octopus".

Anders dan anders (http://www.andersdananders.be/WEBSITE06/Japan/Japan.htm) heeft het over Midori no hi (みどりの日) en vertaalt/omschrijft dit als:

"het cultiveren van een rijke geest door zich één te voelen met de natuur en
haar gaven te waarderen"

Dat gaat me toch wat ver. Midori staat hier voor groen (groen als in gras, planten, ...), no staat voor 's (van, maar dan van rechts naar links) en hi, het kleine rechthoekje met het horizontale streepje in, betekent gewoon 'dag'. Midori no hi staat dus gewoon voor 'Dag van het groen'.

Het lijkt erop dat Anders dan anders vooral sfeer probeert te scheppen en geen accurate informatie probeert te geven. Daar is niets verkeerd mee, maar dan mag je er toch ook wel bij vertellen wat de term werkelijk betekent.

En verder:
"In Takayama en tijdens een bergwandeling doorheen het Kiso dal beleven we het Japan uit de Edo periode."

Ik wil niet muggenziften, maar ik ben altijd de mening toegedaan geweest dat bergwandelingen in de bergen plaatsvinden, en niet in een dal.

En het gaat nog verder:
"Onze gidse die ons een inzicht geeft van deze toch wel complexe samenleving, is professor boeddhisme en tegelijk japanologe en heeft door haar jarenlange verblijf in Japan, zich de taal en gebruiken eigen maakt. "

Ik weet met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat er in België en Nederland niet zoiets is als een professor Boeddhisme die tegelijk japanologe is en die bovendien jarenlang in Japan heeft gewoond. Over de taalfouten zwijgen we dan nog, niemand is perfect.

Of nog:
"Hierdoor openen zich op een vlotte en spontane wijze mogelijkheden tot contact met de lokale bevolking en het vlotte verloop van de reis, gezien Japanners enkel hun eigen taal machtig zijn."

Hugh? Japanners leren Engels vanaf de derde klas. En er zijn zelfs televisieprogramma's die Engels aanleren voor kleintjes vanaf 3 jaar oud (Hotchpotch station, bijvoorbeeld). Zowat alle Japanners die ik ken, kennen veel beter Engels dan Vlamingen van dezelfde leeftijd.